Bryczesy - wyjaśniamy jakie cechy mają współczesne bryczesy.
Dlaczego jeździmy konno w bryczesach i co je odróżnia od zwykłych spodni?
Odpowiedź na pytanie dlaczego jest banalna – bo w bryczesach jeździ się wygodnie. Bo bryczesy mają pewne właściwości, dzięki którym jazda jest przyjemniejsza, łatwiejsza i bezpieczniejsza, i to bez względu na rodzaj bryczesów.
Czy to będą salonki, czy jodhpury, czy współczesne bryczesy, ich konstrukcja jest tak pomyślana, żeby nie było szwów w miejscach, w których jeździec styka się z siodłem. A najważniejsze, że nie ma szwów od wewnętrznej strony ud, gdzie powodowałyby obtarcia podczas jazdy. Obtarciom przeciwdziałają również wąskie nogawki, które opinając lekko uda nie zaginają się zbytnio i nie rolują. Przez to, że jest gładko nogi jeźdźca nie są obszurane. Zauważcie, że w zwykłych spodniach centralnie przez środek, od wewnętrznej strony nogawek, biegnie szew, który nie przeszkadza nam na co dzień, ale gdy aktywnie siedzi się w siodle powoduje bolesne obtarcia.
Żeby pomimo przylegającego kroju zachować swobodę ruchów do produkcji bryczesów stosuje się materiały elastyczne w dwóch kierunkach. Dawniej, gdy nie było takich materiałów w partii bioder i ud bryczesy były poszerzane na zewnątrz i stąd charakterystyczny krój salonek – starych wojskowych bryczesów kawaleryjskich.
Dzięki nowoczesnym materiałom (z dużą domieszką lycry/elastanu) bryczesy ładnie opinają damską sylwetkę, a jednocześnie nie krępują ruchów amazonki. Tu mała uwaga – panowie w dalszym ciągu wolą mieć „u góry” trochę luźniej ;-).
Kolejną ważną cechą bryczesów są leje. Innymi słowy wstawka lub nadruk od wewnętrznej strony z materiału, który jest bardziej przyczepny i ułatwia jeźdźcowi utrzymanie się w siodle.
Rodzaj i jakość lejów to ważny parametr bryczesów wzbudzający żywe zainteresowanie wśród osób kupujących bryczesy. Zajmiemy się tym dokładniej w dalszej części artykułu.
Współczesne bryczesy są zazwyczaj krótsze od zwykłych spodni. Ich standardowa długość jest „nad kostkę”. Chodzi o to, że bryczesy wkładamy do sztybletów i gdy są zbyt długie, to będą się zawijały w bucie co jest niewygodne. W ostatnich latach zaczęto stosować w bryczesach elastyczne zakończenia nogawek, które doskonale się sprawdzają. Są cienkie i przez to mogą być trochę dłuższe, więc wyższe osoby przestały mieć problemy ze znalezieniem bryczesów odpowiedniej długości, a niższym osobom cienki i lekko zwinięty materiał nie powinien przeszkadzać. Oczywiście mówimy tu o poszerzeniu tolerancji na wzrost, a nie o tym, że elastyczne zakończenia nogawek wyeliminowały z produkcji bryczesy skracane i przedłużane dla osób niskich i wysokich.
Leje w bryczesach służyły i służą do zwiększenia przyczepności do siodła. W dawnych czasach wykonywano je z miękkiej skóry w postaci naszywek od wewnętrznej strony w okolicy kolan (krótkie leje) lub całościowych wstawek obejmujących pośladki i wewnętrzną stronę ud (pełne leje/długie leje).
Skóra dobrze trzyma jeźdźca w siodle, ale jest mało elastyczna i ciężka w konserwacji. Po upraniu elementy skórzane często deformują się, kurczą i stają sztywne. Z tego powodu skórę naturalną zastąpiono materiałami syntetycznymi imitującymi skórę zamszową. W ten sposób pozbyto się problemów z konserwacją, bo leje ze skóry syntetycznej można normalnie prać w pralce, a po praniu nie zmieniają swoich właściwości. Pozostał problem sztywności, którą jeźdźcy odczuwali po założeniu bryczesów. W związku z tym, że świat jeździecki zdominowały kobiety zaczęto bardzo mocno kłaść nacisk na wygodę i estetykę bryczesów, a nie tylko na ich wytrzymałość. Producenci zareagowali na te potrzeby i zaczęli uelastyczniać oraz pocieniać materiały wykorzystywane na leje. Tendencja ta doprowadziła do sytuacji, że w pewnym momencie leje stały się słabsze niż materiał, z którego były wykonane bryczesy. Skóra syntetyczna, którą mocno pocieniono i uelastyczniono okazała się za słaba – pojawiły się liczne reklamacje z powodu rozpadających się lejów.
I tak pojawił się pomysł na leje silikonowe. Skoro materiał bryczesów jest elastyczny i bardziej wytrzymały niż leje syntetyczne to sprawmy, żeby był bardziej przyczepny nadrukowując na niego silikon. Ten rewolucyjny pomysł też napotkał na początku przeszkodę technologiczną. We wczesnej fazie wyprodukowano nieumiejętnie wiele modeli bryczesów, w których nadrukowany silikon odspajał się od materiału. To zraziło wielu jeźdźców, a w powszechnej opinii pojawiła się opinia o nietrwałości lejów silikonowych. Tymczasem producenci ulepszyli technologię produkcji i we współczesnych bryczesach elementy silikonowe nie są już nadrukowane na materiał, ale wpiły się w jego strukturę i w żaden sposób nie da się ich odspoić.
W efekcie lej silikonowy stał się dominujący przy produkcji współczesnych bryczesów. Ponieważ posiada wszystkie pożądane właściwości: dobrze trzyma w siodle, jest elastyczny, wytrzymały i bezproblemowy w praniu. W produkcji bryczesów nie ma potrzeby łączenia różnych materiałów, bo zarówno lej, jak i reszta bryczesów najczęściej mają tę samą bazę, co sprawia, że można produkować spodnie do jazdy konnej, które są bardzo wygodne i idealnie układają się na różnych sylwetkach.
Oczywiście istnieje spora grupa jeźdźców, którzy choćby ze względu na klasyczny wygląd chcą kupować bryczesy z lejem syntetycznym, ale muszą się liczyć z tym, że będzie trochę mniej wygodnie, gdyż ze względu na trwałość powrócono do grubszego materiału na leje.
Bryczesy z lejem skórzanym nie są obecnie produkowane w skali przemysłowej.
Technologia produkcji jest cały czas rozwijana. W najnowszych modelach topowych marek pojawił się nowy materiał wykorzystywany na leje. Zamiast silikonu zaczęto stosować nadruk z elastycznego poliuretanu, który nie klei się tak bardzo do siodła jak silikon i jest od niego bardziej odporny na ścieranie. Kto wie co w tej materii przyniesie przyszłość?
Wypadałoby jeszcze wspomnieć o różnicach w użytkowaniu między krótkim a pełnym/długim lejem.
Krótki lej jest bardziej wymagający dla jeźdźca. We wczesnej fazie nauki słabiej trzyma go w siodle. Jeździec musi bardziej się starać. Może to mieć swoją dobrą stronę, bo w efekcie, gdy mniej błędów jest korygowanych przez bryczesy, trzeba od razu dbać o stabilny dosiad i równowagę w siodle. Z drugiej strony może to spowodować większą frustrację jeźdźca i zniechęcenie.
Krótki lej jest chętnie wykorzystywany przez część skoczków, bo nie blokuje ich w siodle.
Bryczesy z pełnym lejem uznawane są za podstawowy rodzaj bryczesów w jeździe konnej w stylu angielskim. Dobrze stabilizują dosiad. Pomagają mniej i bardziej doświadczonym czuć się pewnie w siodle oraz „wysiadywać nerwowe sytuacje”.
Zauważmy jeszcze pojawienie się mody na legginsy jeździeckie. Należy tu zachować pewien rozsądek. O ile forma legginsów jest do zaakceptowania, to trzeba zwrócić uwagę, żeby nie były zbyt cienkie, bo wtedy owszem są bardzo wygodne na ziemi, ale w siodle mogą okazać się zbyt delikatne co w efekcie doprowadzi do drobnych urazów od rzędu jeździeckiego.
Jeżeli legginsy jeździeckie, będą wykonane z normalnej grubości materiałów to nie powinny się wiele różnić w użytkowaniu od bryczesów.
Cienkie legginsy jeździeckie sprawdzą się w letnie upały jeżeli będą użytkowane do jazdy rekreacyjnej.
Przeciwieństwem cienkich legginsów jeździeckich są zimowe bryczesy z elastycznego softshellu. Docenią je ci, którzy gustują w zimowych terenach lub trenują intensywnie bez względu na pogodę.
Do grupy doceniających zalety zimowych bryczesów należą z pewnością instruktorzy jazdy konnej nawet jeżeli w zimie pracują na hali.
Bryczesy to taki rodzaj „odzieży roboczej”, która musi być elegancka i wytrzymała. Znieść duże obciążenia mechaniczne, a jednocześnie być wygodna – to trudne zadanie, ale możliwe do spełnienia dzięki zaawansowanym technologicznie materiałom i wysokiej jakości wykonania.
Zapraszamy do poszukania w naszym sklepie jeździeckim idealnych bryczesów dla siebie.